مطالعه دیاتومها و دیاتومیتهای نواحی آذربایجان (تبریز ، مراغه و ممقان )

نوشته : دکتر خسرو خسروتهرانی* و دکتر معصومه سهرابی ملایوسفی **

چکیده

       دیاتومیتهای نواحی آذربایجان نهشته‌های سیلیسی حاصل از تجمع پوسته دیاتومها هستند . در این تحقیق مطالعات سیستماتیک دیاتومها بیشتر مدنظر بوده است که پس از آماده سازی نمونه‌ها ابتدا به‌وسیله میکروسکوپ پلاریزان و سپس به کمک میکروسکوپ الکترونی (SEM) مطالعه و بررسی گردید .

در نتیجه این مطالعات 17 جنس و33 گونه از دیاتومها شناسایی، نامگذاری شده و رده‌بندی آنها ارائه گردیده است.  در ضمن مشخص شد که فراوانی دیاتومهای سنترال کمتر از پنال بوده و سن نهشته‌های دیاتومیتی نیز پلیوسن پسین تا پلیسئوسن تعیین شد. مطالعه نانوفاسیس دیاتومیتها نیز نشان داد که نمونه‌های مربوط به منطقه ممقان،  کیفیت بهتری دارند ، ولی نمونه‌های ناحیه  مراغه پیش از استفاده نیاز به فرآوری دارند.

مطالعه سیستماتیک دیاتومها به روش اولترامیکرسکوپی، از نظر ریخت‌شناسی و شناخت ساختار درونی، اندازه و درصد فراوانی ،کمک مؤثر و شایانی به تعیین تخلخل آنها و درجه خلوص دیاتومیتها می‌کند تا به عنوان ذخیره باارزش با قابلیتهای مصرفی فراوان در صنایع پالایش، دارویی، بهداشتی، شیمیایی، آرایشی، عایق‌کاری و غیره مورد استفاده قرار گیرد. 

کلید واژه‌ها : دیاتوم، دیاتومیت، آذربایجان ، ایران

*  دانشگاه آزاد اسلامی،  واحد علوم و تحقیقات

 ** دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر