مطالعات پهنه بندى خطرات ژئوتکنيکى استان لرستان
سطح زمين همواره دستخوش فرآيندهايى است که دائما" شکل آنرا تغيير مى دهند...
سطح زمين همواره دستخوش فرآيندهايى است که دائما" شکل آنرا تغيير مى دهند. از هزاران سال قبل، بشر خود را با انواع مختلف شرايط جغرافيايى و آب و هوايى موجود بر روى کره زمين سازگار کرده است: اما رشد بى رويه جمعيت استفاده بيشترى را از منابع طلب کرده و به تبع آن پيشرفت علم و تکنولوژى اين مکان را براى بشر فراهم ساخت تا منابع طبيعى را پيش از پيش مورد بهره بردارى قرار دهد. يدون شک يکى از مهمترين خساراتى که بشر به واسطه اين دست درازى به طبيعت متحمل مى شود، افزايش وقوع برخى از بلاياى طبيعى است. به طور متوسط در اثر بلاياى طبيعى هر ساله 335 هزار نفر کشته و 36 ميليارد دلار خسارات اقتصادى وارد مى گردد [ 1 ] ؛ 95% از کشته شدگان مربوط به کشورهاى در حال توسعه و 75% از خسارات اقتصادى (25 ميليارد دلار) مربوط به کشورهاى پيشرفته است [1 ]. طبق مطالعات انجام شده توسط(United Nations Disaster RelifCo-Oridinator( UN DRC براى بسيارى از کشورهاى در حال توسعه و 75% از خسارات ناشى از تنها يکى از بلاياى طبيعى (زمين لغزش) يک تا دو درصد توليد ناخالص ملى آنهاست [1 ]. بنابراين مى توان گفت کشورهاى در حال توسعه چه از نظر جانى و چه از نظر اقتصادى به طور نسبى درصد خسارت بيشترى را متحمل مى گردند. اين مطلب لزوم مديريت صحيح بلاياى طبيعى را در اين کشورها به اثبات مى رساند. از ميان بلاياى طبيعى برخى از آنها مانند زمين لغزش و روانگرايى جزو خطرات ژئوتکنيکى نيز محسوب مى گردند. از آنجاييکه ايران در کمربند زلزله دنيا واقع شده است، مطالعات خطرات ناشى از اين پديده از ارزش زيادى برخوردار است. علاوه بر زلزله پديده هاى مرتبط با آن مانند زمين لغزش و روانگرايى که همزمان يا کمى بعد از زلزله بوجود مى آيند، آمار خسارتها را به حد قابل توجهى بالا مى برند. اين پديده ها گرچه مىتوانند در اثر عوامل ديگر نيز بوجود مى آيند، ولى زلزله به عنوان محرکى قوى مى تواند در ايجاد آنها نقش اصلى را ايفا نمايد. در اين مطالعه، خطرات ژئوتکنيکى استان لرستان مورد بررسى قرار گرفته اند؛ خطرات مورد بررسى تنها به خطرات ژئوتکنيکى حاصل از زلزله محدود نيست و ساير خطرات ژئوتکنيکى را همچون فرونشست و خاکهاى مساله دار شامل مى گردد. با توجه به عبور گسل اصلى زاگرس از شمال استان و قرار گرفتن لرستان در رشته کوههاى زاگرس، پتانسيل ايجاد پديده هاى ژئوتکنيکى حاصل زلزله در اين استان بسيار بالا است. وجود 274 پهنه لغزش و زمين لغزش منفرد، تعداد زيادى فرونشست که ابعاد برخى از آنها به چندين هکتار مى رسد و گسترش خاکهاى مساله دار مويد اين مطلب مى باشد. جهت شناسايى و ارزيابى خطرات مذکور، يکى از مهمترين مراحل، مطالعات پهنه بندى خطر آنهاست. اين مطالعات معمولا" از مقياسهاى کوچک و کشورى شروع شده و تا مقياسهاى بزرگ و محلى براى ساخت سازه ها پيش مى رود. مطالعات در مقياسهاى منطقه اى معمولا" جهت اهداف مديريتى و حصول ديدى کلى از وضعيت منطقه بکار مى روند و درعو مطالعات در مقياسهاى بزرگ (بزرگتراز 1:10000) با توجه به نوع اطلاعاتى که ارائه مى دهد مى توانند جهت پروژه هاى عمرانى به عنوان يکى از نقشه هاى پايه و اصلى بکار روند. به همراه اين گزارش ده ورقه نقشه تهيه و ارائه گرديده است. اين نقشه ها را مى توان به دو گروه طبقه بندى نمود:يکى از نکات مهم در اين مطالعه، بکارگيرى سيستم اطلاعات جغرافيايى (GIS) مى باشد. از آنجاييکه از اين سيستم در تمامى مراحل کار مخصوصا" در بخش تجزيه و تحليل اطلاعات استفاده شده است، بانک اطلاعاتى کاملى از داده هاى رقومى اين استان تهيه و در دسترس مى باشد؛ با استفاده از اين بانک که شامل کليه اطلاعات پايه و نهايى گزارش است مى توان در زمان دلخواه با توجه به يافته هاى جديد، اطلاعات موجود را به روز نمود
نظر شما :