هشدار رییس پژوهشکده علوم زمین:فرونشست زمین در همدان در حال گسترش است

رییس پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین‌شناسی کشور با اشاره به رخداد پدیده فرونشست زمین در مناطقی از دشتهای همدان و کرمان، جنوب تهران و ورامین بر ضرورت توجه جدی به این پدیده به ویژه در دشت همدان که یک نیروگاه بزرگ برق در آن واقعست، هشدار داد.
دکتر منوچهر قرشی، رییس پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به اینکه پدیده فرونشست از بیش از بیست سال پیش در دشتهای رفسنجان، زرند، کرمان و اطراف جنوب تهران وجود داشته و در همدان نیز در حال گسترش است، خاطرنشان کرد: براساس بررسیهای انجام شده، برداشت بی رویه از منابع آبهای زیرزمینی از علل اصلی فرونشست زمین است.
وی افزود: طی چند سال اخیر به علت کاهش نزولات آسمانی و مساله خشکسالی، کشاورزان این مناطق برای رفع نیازهای خود به استفاده گسترده از آب‌های زیر زمینی و آب چاهها روی آورده‌اند که این عامل باعث پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی، فرونشست و ایجاد حفره‌های گسترده در زمین می‌شود.
رییس پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی کشور تصریح کرد: خوشبختانه این پدیده تاکنون تنها در مناطق غیرمسکونی و خارج از روستاها گزارش شده اما به هر حال از آنجا که پیش از رخداد این پدیده نشانگر مشخصی در روی زمین مشاهده نشده و وقوع آن کاملا ناگهانی صورت می‌گیرد، بنابراین پیش‌بینی این مساله مشکل خواهد بود.
دکتر قرشی موثرترین راه پیشگیری از فرونشست زمین را کنترل برداشت آبهای زیرزمینی عنوان و خاطرنشان کرد: در حال حاضر کارشناسان سازمان به صورت موردی در حال تحقیق بر روی یک یا دو مورد از چاله‌ها هستند تا بتوانند راهکارهای عملی برای جلوگیری از گسترش فرونشست زمین پیشنهاد کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: احتمال فرونشست زمین در دشتهایی که رسوبات آبرفتی دارند بیشتر است. رسوبات جوان که نتیجه سیلابها و رودخانه‌ها در طول زمان دشتهای آبرفتی را به وجود می‌آورند. این پدیده در بخش‌های سنگی به ندرت اتفاق می‌افتد.
دکتر قرشی خاطرنشان کرد: وقوع این پدیده در همدان و مناطق دیگر از نوع فرونشستهایی است که در دشتهای آبرفتی رخ می‌دهد و علت آن برداشت آب زیاد در این مناطق است و اگر این مساله در بستری سنگی به وقوع بپیوندد، پدیده دیگری غیر از فرونشست خواهد بود.
وی در زمینه احتمال نشست زمین در اطراف نیروگاه 1000 مگاواتی شهید مفتح همدان که پیش از این هشدارهایی در این زمینه داده شده است، اظهار داشت: بررسی میزان صحت و احتمال این قضیه مستلزم انجام تحقیقات گسترده است اما به هرحال این نگرانی وجود دارد که ممکن است در زیر نیروگاه فرونشست اتفاق بیفتد اما با اطمینان نمی‌توان مساله رخداد قطعی این پدیده را مطرح کرد. در حال حاضر سازمان زمین شناسی بررسی‌هایی را در زمینه پدیده فرونشست انجام داده اما در این مورد پدیده خاص تحقیقی صورت نگرفته است.
دکتر قرشی در پایان درباره میزان خطرات ناشی از این فرونشستها گفت: این فرونشستها تاکنون در مناطق شهری مشاهده نشده و در صورت بروز هم به علت اینکه حفره‌های ایجاد شده چندان گود و حجیم نیست نمی‌تواند تلفات چندانی را در‌پی‌داشته باشد اما به هر حال خساراتی را ایجاد خواهد کرد