پیش‌بینی متال بولتن از وضعیت تولید آلومینا در جهان؛ ظرفیت تولید آلومینا 5 میلیون تن افزایش می‌یابد

برنامه چین برای تولید بیشتر آلومینیوم سبب افزایش ظرفیت تصفیه آلومینا شده که به گفته ساندرا بوکانان (نویسنده مقاله زیر) تاثیراتی را بر بازار داشته است.  تا چندی پیش بازار با کمبود آلومینای مورد مصرف متالورژی روبه‌رو بود. اما حرکت چین در توسعه تصفیه‌خانه‌های موجود شرایط بازار را تغییر داده است. شرکت‌های برزیلی و استرالیایی در اثر کمبود کالا و قیمت بالای آن سرمایه‌گذاری شدیدی برای تامین تقاضای چین انجام داده بودند. اکنون وضعیت دیگری بر بازار حاکم است و مازاد تولیدی برای چندین سال قابل پیش‌بینی است و این در حالی است که تولید آلومینیوم در چین دائما رو به افزایش است، از 8/7 میلیون تن در سال 2005 به 46/8 میلیون تن در ژانویه تا نوامبر 2006 (آمار دفتر جهانی فلزات). تولید جهانی آلومینا در سال 2006 با 11 درصد افزایش به 5/67 میلیون تن افزایش یافت که برای پوشش کمبودها کاملا کافی بود. در این میان تولیدات چین هم با رشد بسیار زیاد 63 درصدی به 6/12 میلیون تن رسید. جیمز کینگ James King تحلیلگر مستقل از بریتانیا عقیده دارد: آنچه باعث تعجب شده افتتاح واحدهای تولیدی جدید در سال 2005 و 2006 است. واحدهای دیگری هم در سال 2007 افتتاح خواهند شد. شک و تردیدهای موجود، عدم اطمینان از وضعیت چین در آینده و قیمت‌های بازار که طی سال 2006 به دو سوم سطح گذشته تقلیل یافت (از حدود 600 دلار در هر تن برای ماه ژانویه تا کمتر از 200 دلار در هر تن برای ماه نوامبر) ویژگی‌های بازار سال 2007 را تشکیل می‌دهد. در مجموع جهانی و در انتهای سال 2005 بازار با 38/1 میلیون تن کمبود مواجه بود، در حالی‌که به گزارش مرکز تحقیقات متال بولتن در پایان سال 2006 با 28/1 میلیون تن مازاد روبه‌رو شد. 
چین 
همگان انتظار دارند افزایش ناگهانی تولید آلومینا در چین به کاهش واردات این محصول منجر شود. واردات مزبور در سال 2006 به 1/7 میلیون تن رسید، اما پیش‌بینی شده که در سال‌جاری به 2 میلیون تن کاهش یابد. براساس آمار مرکز تحقیقات متال بولتن، در سال آینده هم با یک میلیون تن کاهش دیگر روبه‌رو خواهیم شد.
همزمان با کاهش واردات آلومینا، واردات بوکسیت باید افزایش یابد. تصفیه‌خانه‌های جدید آلومینا در چین به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا از بوکسیت با کیفیت بالا استفاده کنند و محصولات چینی اغلب کیفیت پایین دارند. براساس گزارش مرکز تحقیقات متال بولتن در سال 2006، واردات بوکسیت با 327 درصد افزایش به 3/9 میلیون تن بالغ گشت. از سوی دیگر مبدا کالای وارداتی اندونزی است. کینگ می‌گوید: تولیدات اندونزی محدود است، حدودا یک تا 2 میلیون تن در سال. فعالان جدید صنعتی موفق شده‌اند ظرفیت‌های جدید تولیدی را به میزان 10 میلیون تن ارائه کنند. این نیز یک پدیده جالب توجه دیگر است. براساس گزارش اعضای موسسه بین‌المللی آلومینیوم (IAI) ظرفیت تولید آلومینا خارج از چین در سال 2006 حدودا 4 میلیون تن در سال رشد داشت. پروژه‌های در حال احداث در سال‌جاری سبب افزایش تولید 3 میلیون تنی و در سال آینده 5/3 میلیون تن خواهد شد. پیش‌بینی‌های MBR حاکی از آن است که در پایان سال 2009 با 3 میلیون تن در سال مازاد تولید روبه‌رو خواهیم بود. طبق اظهارات کینگ طرح‌های فراوانی در خارج از چین احداث شده‌اند که بازار این کشور را مورد هدف قرار می‌دهند، با این حال برخی از پروژه‌ها تنها در چین توسعه می‌یابند، چرا که به تعداد کافی در غرب وجود دارند. در حال حاضر هم با رشد شدید ظرفیت چین روبه‌رو هستیم و در این وضعیت پیش‌بینی آینده کمی دشوار است. 
قیمت آلومینیوم 
قیمت جهانی آلومینا با توجه به کمبودهای موجود در بازار چین، روسیه و خاورمیانه تا حدودی افزایش یافته بود تا آن که با ارائه تولیدات جهانی رفته‌رفته کاهش یافت و به پایین‌تر از قیمت قراردادها رسید. اما مازاد تولیدات و بهای نازل تنها مسئله‌ای است که مورد توجه بازرگانان آلومینا قرار دارد. براساس آمار مرکز تحقیقات متال بولتن، 5 شرکت عمده در بخش تولید آلومینا که همچنان نیز در حال توسعه و رشد هستند Chalco, Glencore, BHP Billiton, Alcoa و CVRD (Aluvale) هستند. به جدول مراجعه شود. از میان این شرکت‌ها، Chalco قصد دارد به خرید یا احداث کارخانه‌های ذوب بیشتری اقدام کند که در نتیجه میزان مصرف آلومینای آن را افزایش خواهد داد. همین حالت برای شرکت ادغامی Glencore-Sual-Rusal قابل پیش‌بینی است و احتمالا اعلام تمایل این واحد برای خرید کارخانه‌های ذوب به حقیقت خواهد پیوست. اگر وضعیت فعلی حاکم بر قیمت‌ها حفظ شود، شرکت‌های دیگر ممکن است جایگاه کنونی خود را از دست بدهند. اواخر سال گذشته حدود 3/1 میلیون تن از ظرفیت واحدهای تولیدی به علت قیمت‌های پایین کاهش یافت: از جمله واحدهایی که با کاهش تولیدات روبه‌رو شدند، می‌توان به تصفیه‌خانه‌های Burnside (Ormet)، Point Comfort (Alcoa) در ایالات متحده، Tulcea (Alro) در رومانی و Nalco در هندوستان اشاره کرد. 
تحلیلگر متال بولتن، گیل‌بری می‌گوید: اگر کاهش تولیدات در سال 2007 هم ادامه یابد مطمئنا دیگر با مازاد محصولات تولیدی روبه‌رو نخواهیم بود. 
بری معتقد است برخی از واحدهای تولیدی چین با تعطیلی روبه‌رو شد‌ه‌اند و آغاز به کار برخی واحدهای جدید با تاخیر روبه‌رو خواهد شد یا هیچ‌گاه افتتاح نخواهند شد. این وضعیت تا حدودی به علت مشکلات مرتبط با تهیه بوکسیت ایجاد شده است. 
علاوه بر این، قیمت دائما در حال افزایش بوده و تصفیه‌خانه‌های چینی با هزینه‌های بالایی روبه‌رو هستند. اما کینگ می‌گوید: اگرچه محصولات اندونزی تا حدودی وضعیت ازار را بهتر کرده، اما نمی‌توان نسبت به دائمی بودن آنها اطمینان حاصل کرد. واردات از اندونزی به سرعت مصرف می‌شود. حجم ذخایر بوکسیت این کشور چندان زیاد نیست و زیرساخت‌های صنعتی بسیار ضعیف است. به‌طوری که امکان حمایت بلندمدت از صادرات وجود ندارد. Chalco ترجیح می‌دهد با خرید سهام آلومینا خود را با مشکلات مرتبط با بوکسیت درگیر نکند، اما به نظر می‌رسد اعلامیه انتشار یافته در سال گذشته مربوط به پروژه سرمایه‌گذاری مشترک CVRD ـ ‍Chalco در شمال برزیل پیشرفت چندانی نداشته و در حد مطالعات ابتدایی باقی مانده است. یکی از نظریه‌پردازان صنعتی می‌گوید عادت چینی‌ها به استخدام نیروی کار این کشور در پروژه‌های خارجی، در برزیل چندان عملی و قابل قبول نخواهد بود. توجه به تقویت موقعیت Rusal در زمینه تولید آلومینا چندان خالی از لطف نخواهد بود. این واحد که در سال 2000 با کمبود آلومینا روبه‌رو بود در حال حاضر نظارت منابع مختلفی را در 5 کارخانه مختلف در سرتاسر جهان و نیز دو منبع تولیدی در روسیه بر عهده دارد. 
با این حال، طبق آمار MBR در سال گذشته، Rusal با 3/1 میلیون تن کمبود روبه‌رو بود. اما اگر Rusal بتواند طرح ادغام سه‌جانبه خود را با موفقیت به سرانجام برساند. تبدیل به بزرگترین تولیدکننده آلومینا و آلومینیوم خواهد شد: Rsual سهام عمده‌ای را در بخش آلومینا در روسیه در اختیار دارد. Glencore هم چهار تصفیه‌خانه بزرگ آلومینا را افتتاح خواهد کرد. یک واحد در ایرلند، دو واحد در جامائیکا و یک کارخانه در ساردینیا که مجموعا 6/4 میلیون تن آلومینا در سال تولید می‌کنند. کارخانه Eurallumina که در دسادرینیا قرار دارد، به‌طور مشترک متعلق به شرکت ریوتینتو هم می‌باشد، اما Rusal موافقت کرده که 56 درصد سهم آن را خریداری کند. 
دیگر تولیدکنندگان آلومینیوم هم موقعیت خود را تغییر می‌دهند. اما تغییرات شرکت Dubla در دوبی چندان مشخص نیست. از آنجا که شرکت سعودی «معادن» حق برداشت از تنها ذخایر بوکسیت شبه جزیره عربستان را در اختیار دارد و تصمیم به آغاز فعالیت کارخانه تولید آلومینیوم خود در سال 2008 گرفته، دیگر شرکت واقع در خلیج (فارس) باید واردات بوکسیت خود را از دیگر کشورها انجام دهند. Dubal سال گذشته قراردادی را با شرکت هندی Torbo & Larsen منعقد کرد تا به احداث یک تصفیه‌خانه آلومینیوم بپردازند و از بوکسیت موجود در ذخایر محلی ایالات جنوب شرقی اوریسا استفاده کنند. این شرکت همچنین قصد دارد 40 درصد سهام پروژه Global Alumina را در گینه به‌دست آورد. با این حال، تولیدات آلومینا در Dubal نمی‌تواند به‌طور کامل میزان تولیدات پیش‌بینی شده آلومینیوم را پوشش دهد. Hydro که همواره نیمی از نیاز خود به آلومینا را از طریق طرح‌های اشتراکی و قراردادهای بلندمدت به‌دست می‌آورد، در تلاش است تا نسبت تولید آلومینیوم خود را افزایش دهد. الن راسموسن (Ellen Rasmassen) معاون نیرو و مواد اولیه شرکت می‌گوید: میزان سهم ما در طرح‌های اشتراکی طی سال‌های آتی افزایش خواهد داشت. در سال 2010 [هنگامی که شرکت قطری Qatalum به تولید کامل دست می‌یابد]، تقریبا 85 درصد نیازهای خود را از طریق انعقاد قرارداد بلندمدت با ریوتینتو تامین خواهیم کرد. رویکرد موجود در خصوص آلومینا تاثیر چندانی بر تولیدکنندگان ادغامی آلومینیوم نداشته است. اما کینگ متذکر می‌شود که اگر قیمت‌ها تا سطح مشخصی کاهش پیدا کنند، تولیدکنندگان کوچک واحدهای خود را تعطیل کرده و سهامشان را به بازار عرضه می‌کنند. با این وجود، قیمت‌ها از ماه ژانویه رشد غیرمنتظره‌ای داشته و از 250 دلار در هر تن به 350 دلار افزایش یافت و این در حالی است که کمبود کالای وارداتی از غنا، سبب بروز اشکالاتی در بازار شده است. کینگ می‌افزاید: شرایط در حال تغییر است. اجرای برخی از تصمیمات با تاخیر روبه‌رو خواهند شد. این شرایط ابهام بیشتری برای خریداران قراردادهای بلندمدت دارد. این افراد به خودی خود با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. اگر بهای آلومینا باز هم افت کند که البته در حال حاضر با این مسئله مواجه نیستیم، می‌توانیم انتظار بحث و تبادل‌نظر بیشتر در مذاکرات را داشته باشیم. باید توجه داشته باشیم زمانی که در آینده ظرفیت تولیدی بیشتری وارد بازار شود، چه تغییراتی پدید می‌آید. چگونگی تنظیم قیمت‌ها در قراردادهای فروش هم اندکی مشکل‌آفرین به نظر می‌رسد. کینگ اظهار می‌کند «طی چند سال اخیر، قیمت‌های آلومینیوم (در بازار و قراردادها) به بالاترین رکورد دست یافته است به طور سنتی، قیمت قراردادهای میان‌مدت و بلندمدت، 5/12 درصد بالاتر از قیمت فلزی است اما این قیمت در دو سال گذشته کمی بیشتر و در حد 14 درصد بوده است. با قیمت 200 دلاری آلومینا و روند صعودی بهای فلزات، انتظار داریم تفاوت 5/12 درصدی قیمت قراردادها به حدود 7 درصد برسد. پیش‌بینی‌های مربوط به قیمت بازار می‌تواند در تعیین شرایط موثر باشد: طبق آمار MBR (مرکز تحقیقات متال بولتن) قیمت فوب استرالیا در سال 2007 به 290 دلار در هر تن و در سال 2008 به 210 دلار خواهد رسید.