نگاهی به معادن چغارت و سه چاهون در شهر بافق استان یزد
افق در 110 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد قرار دارد، این شهرستان دارای منابع زیرزمینی....
بافق در 110 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد قرار دارد، این شهرستان دارای منابع زیرزمینی متنوعی است که از مهمترین آنها سنگ آهن چغارت، سنگ آهن چاه گز، سنگ آهن سه چاهون، منگنز ناریگان، فسفات اسفوردی، سرب و روی کوشک و معدن مرمریت بیشه در می باشد.
بلوک معدنی بافق با ذخیره بیش از یک سوم سنگ آهن کشور به عنوان مهمترین زون آهن دار ایران شناخته شده است. در نتیجه عملیات اکتشافی انجام شده از سال 1340 تاکنون در این منطقه بیش از 38 آنومالی آهن دار با ذخیره نزدیک به 1.7 میلیارد تن شناسایی شده که مهمترین آن ها معادن چغارت، سه چاهون، آنومالی شمالی، میشدوان و چاه گز است.
براساس این گزارش، شرکت سنگ آهن مرکزی ایران بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن دانه بندی کشور طی 40 سال گذشته است. این شرکت از سال 1350، عملیات استخراج سنگ آهن در معدن چغارت را آغاز و تاکنون سنگ آهن مورد نیاز کارخانه ذوب آهن اصفهان و برخی صنایع فولادسازی کشور را تامین و از سال 1380 نیز به جمع صادرکنندگان سنگ آهن پیوسته است.
در حال حاضر از دو معدن چغارت و سه چاهون، سالیانه نزدیک به هشت میلیون تن سنگ آهن استخراج می شود که حدود سه میلیون تن آن دانه بندی شده و برای مصرف در کارخانه ذوب آهن اصفهان و صادرات، استفاده و مابقی در کارخانه فرآوری چغارت تبدیل به کنسانتره سنگ آهن می شود.
اما شرکت معادن سنگ آهن مرکزی ایران در 10 کیلومتری شمال شرقی شهرستان بافق و در 120 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و در حاشیه کویر مرکزی ایران، در جوار معدن چغارت قرار دارد.
این شرکت در سال 1350 برای اکتشاف و بهره برداری از کانسارهای آهن منطقه بافق از سوی سازمان ذوب آهن ایران سابق تاسیس شده و هم اکنون این شرکت یکی از واحدهای مهم زیرمجموعه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن دانه بندی و کنسانتره کشور است.
معدن چغارت:
این معدن، با ذخیره زمین شناسی 193 میلیون تن در 10 کیلومتری شمال شرقی شهر بافق واقع شده و ارتفاع اولیه آن از سطح دریا 1286 متر بوده است ذخیره قابل استخراج این معدن 177.2 میلیون تن برآورد شده که از این میزان 107 میلیون تن آن به دلیل عیار بالا و فسفر پایین، پس از خردایش و دانه بندی قابل مصرف در کارخانجات فولاد است و مابقی باید برای پر عیار سازی به کارخانه فرآوری ارسال شود.
عملیات بهره برداری از این معدن از شهریور 1350 آغاز شده و تا پایان سال 1390 بیش از 131 میلیون تن سنگ آهن از این معدن استخراج شده است.
تاکنون تا ارتفاع 220 متر در این معدن عملیات حفاری و برداشت سنگ آهن صورت گرفته است.
معدن سه چاهون:
این معدن که در فاصله 47 کیلومتری شمال شرقی شهر بافق و 35 کیلومتری معدن چغارت واقع شده، از نظر زمین شناسی در سازندهای پرکامبرین پسین ایران مرکزی قرار داشته و منشاء آن آتشفشانی رسوبی می باشد معدن سه چاهون مشتمل بر دو آنومالی X و IX است که در فاصله سه کیلومتری از یکدیگر قرار دارد.
آنومالی X ذخیره ای حدود 12.5 میلیون تن و آنومالی IX که شامل دو توده شمالی و جنوبی است دارای ذخیره زمین شناسی 132 میلیون تن است که از این مقدار حدود 95 میلیون تن با متوسط عیار آهن 37.2 و فسفر 0.08 درصد قابل استحصال می باشد.
بهره برداری از معدن سه چاهون در سال 1384 آغاز شده است و طی برنامه ریزی انجام شده سالیانه 2.3 میلیون تن سنگ آهن از این معدن استخراج و پس از خردایش در کارخانه سنگ شکن با ابعاد کوچکتر از 300 میلیمتر توسط راه آهن به کارخانه فرآوری چغارت منتقل می شود.
تاکنون به ارتفاع 120 متر در این معدن عملیات حفاری و برداشت سنگ آهن صورت گرفته است.
روش استخراج از معدن:
عملیات طراحی اولیه معدن چغارت در سال 1970 میلادی توسط مهندسان مشاور شوری سابق، انجام شده است. براساس طراحی های انجام شده 177 میلیون تن سنگ آهن از این معدن قابل برداشت خواهد بود. استخراج معدن به روش روباز و پلکانی بصورت انتخابی است.
ارتفاع پله های استخراج شده 10 و 12.5 متر بوده و عرض جاده های داخل معدن 20 متر با شیب هشت درصد و عرض پله های ایمنی 8 تا 10 متر است. شیب جزئی پله های نهایی 70 درجه و شیب کلی در مناطق مختلف معدن بین 38 تا 50 درجه است.
مراحل استخراج با عملیات حفاری و آتشکاری انجام و عملیات بارگیری توسط لودر و بیل مکانیکی صورت پذیرفته و انتقال سنگ آهن بوسیله دامپتراک از معدن به سنگ شکن اولیه و انبارها انجام می گیرد.
حفاری و انفجار در معدن:
معدن به بلوک های مشخص تقسیم و سپس به وسیله دستگاه های حفاری پنوماتیک ضربه ای و چرخشی، چال هایی با قطر 115 و 165 و 200 میلیمتر حفر و سپس عملیات آتشباری مطابق طرح انفجار انجام می گیرد.
سالانه 12 هزار تن مواد منفجره و 4.5 میلیون متر فتیله در معادن سنگ آهن مرکزی ایران مصرف می شود.
بارگیری و حمل:
سنگ های حاصل از انفجار بوسیله شاول های هیدرولیکی از جبهه های مختلف استخراج بارگیری و توسط کامیون های معدنی به انبارهای مخصوص جنب معدن، حمل و سنگ آهن با عیار مناسب به کارخانه خردایش و دانه بندی و سنگ های پرفسفر و کم عیار به کارخانه تولید کنسانتره حمل می شود.
خردایش و دانه بندی:
سنگ های ارسالی به کارخانه در سه مرحله بوسیله سنگ شکن های فکی و مخروطی خرد و سپس توسط سرندها به دو فراکسیون دانه ریز(0 تا 10 میلیمتر) و دانه درشت(10 تا 25 میلیمتر) با شرایط کیفی مناسب ذوب آهن اصفهان در انبارهای کارخانه انباشت و آماده حمل می شود.
کنترل و نظارت کمی بر تمامی مراحل خط تولید توسط بخش های دفتر طراحی، واحد انباشت و برداشت، آزمایشگاه ها و امور ایمنی شرکت اعمال می شود.
فرآوری:
به منظور پر عیار سازی کانسنگ های پر فسفر چغارت و کم عیار سه چاهون، کارخانه فرآوری با ظرفیت تولید سالانه 3.2 میلیون تن کنسانتره سنگ آهن احاث شده است.
این کارخانه که در سال 1384 به بهره برداری رسید، شامل دو خط تولید مستقل برای سنگ آهن کم عیار و پرفسفر چغارت و سنگ آهن کم عیار سه چاهون می باشد.
مقدار خوراک ورودی کارخانه برای هر دو خط تولید جمعا 5.7 میلیون تن در سال بوده و ظرفیت تولید هر یک از خطوط 1.6 میلیون تن کنسانتره در سال است.
در این کارخانه سنگ آهن پرفسفر و کم عیار پس از خردایش در آسیابهای خودشکن و گلوله ای، توسط دستگاه های جدایش مغناطیسی شدت پائین و بالا، پرعیار و آماده ارسال به واحدهای فولادسازی می شود.
سیستم تولید در این کارخانه مکانیزه بوده و تمام مراحل تولید توسط واحدهای اتوماسیون، کیفیت و آزمایشگاه، کنترل و نظارت می شود.
بارگیری و ارسال سنگ آهن تولید شده:
سنگ آهن تولیدی توسط شاول در ایستگاه بارگیری به واگن هایی به ظرفیت 55 و 90 تن بارگیری و به واحدهای فولادسازی و یا بندرعباس برای صادرات انتقال می یابد. قسمتی از سنگ آهن تولیدی نیز با کامیون، توسط خریداران حمل می شود.
شرکت سنگ آهن مرکزی ایران در سال گذشته موفق به تولید سه میلیون و 450 هزار تن سنگ‌آهن دانه‌بندی و دو میلیون و 960 هزار تن کنسانتره سنگ‌آهن شد که بالغ بر یک میلیون و 200 هزار تن از سنگ آهن دانه بندی این شرکت به چین وپاکستان صادر شده است.
بلوک معدنی بافق با ذخیره بیش از یک سوم سنگ آهن کشور به عنوان مهمترین زون آهن دار ایران شناخته شده است. در نتیجه عملیات اکتشافی انجام شده از سال 1340 تاکنون در این منطقه بیش از 38 آنومالی آهن دار با ذخیره نزدیک به 1.7 میلیارد تن شناسایی شده که مهمترین آن ها معادن چغارت، سه چاهون، آنومالی شمالی، میشدوان و چاه گز است.
براساس این گزارش، شرکت سنگ آهن مرکزی ایران بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن دانه بندی کشور طی 40 سال گذشته است. این شرکت از سال 1350، عملیات استخراج سنگ آهن در معدن چغارت را آغاز و تاکنون سنگ آهن مورد نیاز کارخانه ذوب آهن اصفهان و برخی صنایع فولادسازی کشور را تامین و از سال 1380 نیز به جمع صادرکنندگان سنگ آهن پیوسته است.
در حال حاضر از دو معدن چغارت و سه چاهون، سالیانه نزدیک به هشت میلیون تن سنگ آهن استخراج می شود که حدود سه میلیون تن آن دانه بندی شده و برای مصرف در کارخانه ذوب آهن اصفهان و صادرات، استفاده و مابقی در کارخانه فرآوری چغارت تبدیل به کنسانتره سنگ آهن می شود.
اما شرکت معادن سنگ آهن مرکزی ایران در 10 کیلومتری شمال شرقی شهرستان بافق و در 120 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و در حاشیه کویر مرکزی ایران، در جوار معدن چغارت قرار دارد.
این شرکت در سال 1350 برای اکتشاف و بهره برداری از کانسارهای آهن منطقه بافق از سوی سازمان ذوب آهن ایران سابق تاسیس شده و هم اکنون این شرکت یکی از واحدهای مهم زیرمجموعه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن دانه بندی و کنسانتره کشور است.
معدن چغارت:
این معدن، با ذخیره زمین شناسی 193 میلیون تن در 10 کیلومتری شمال شرقی شهر بافق واقع شده و ارتفاع اولیه آن از سطح دریا 1286 متر بوده است ذخیره قابل استخراج این معدن 177.2 میلیون تن برآورد شده که از این میزان 107 میلیون تن آن به دلیل عیار بالا و فسفر پایین، پس از خردایش و دانه بندی قابل مصرف در کارخانجات فولاد است و مابقی باید برای پر عیار سازی به کارخانه فرآوری ارسال شود.
عملیات بهره برداری از این معدن از شهریور 1350 آغاز شده و تا پایان سال 1390 بیش از 131 میلیون تن سنگ آهن از این معدن استخراج شده است.
تاکنون تا ارتفاع 220 متر در این معدن عملیات حفاری و برداشت سنگ آهن صورت گرفته است.
معدن سه چاهون:
این معدن که در فاصله 47 کیلومتری شمال شرقی شهر بافق و 35 کیلومتری معدن چغارت واقع شده، از نظر زمین شناسی در سازندهای پرکامبرین پسین ایران مرکزی قرار داشته و منشاء آن آتشفشانی رسوبی می باشد معدن سه چاهون مشتمل بر دو آنومالی X و IX است که در فاصله سه کیلومتری از یکدیگر قرار دارد.
آنومالی X ذخیره ای حدود 12.5 میلیون تن و آنومالی IX که شامل دو توده شمالی و جنوبی است دارای ذخیره زمین شناسی 132 میلیون تن است که از این مقدار حدود 95 میلیون تن با متوسط عیار آهن 37.2 و فسفر 0.08 درصد قابل استحصال می باشد.
بهره برداری از معدن سه چاهون در سال 1384 آغاز شده است و طی برنامه ریزی انجام شده سالیانه 2.3 میلیون تن سنگ آهن از این معدن استخراج و پس از خردایش در کارخانه سنگ شکن با ابعاد کوچکتر از 300 میلیمتر توسط راه آهن به کارخانه فرآوری چغارت منتقل می شود.
تاکنون به ارتفاع 120 متر در این معدن عملیات حفاری و برداشت سنگ آهن صورت گرفته است.
روش استخراج از معدن:
عملیات طراحی اولیه معدن چغارت در سال 1970 میلادی توسط مهندسان مشاور شوری سابق، انجام شده است. براساس طراحی های انجام شده 177 میلیون تن سنگ آهن از این معدن قابل برداشت خواهد بود. استخراج معدن به روش روباز و پلکانی بصورت انتخابی است.
ارتفاع پله های استخراج شده 10 و 12.5 متر بوده و عرض جاده های داخل معدن 20 متر با شیب هشت درصد و عرض پله های ایمنی 8 تا 10 متر است. شیب جزئی پله های نهایی 70 درجه و شیب کلی در مناطق مختلف معدن بین 38 تا 50 درجه است.
مراحل استخراج با عملیات حفاری و آتشکاری انجام و عملیات بارگیری توسط لودر و بیل مکانیکی صورت پذیرفته و انتقال سنگ آهن بوسیله دامپتراک از معدن به سنگ شکن اولیه و انبارها انجام می گیرد.
حفاری و انفجار در معدن:
معدن به بلوک های مشخص تقسیم و سپس به وسیله دستگاه های حفاری پنوماتیک ضربه ای و چرخشی، چال هایی با قطر 115 و 165 و 200 میلیمتر حفر و سپس عملیات آتشباری مطابق طرح انفجار انجام می گیرد.
سالانه 12 هزار تن مواد منفجره و 4.5 میلیون متر فتیله در معادن سنگ آهن مرکزی ایران مصرف می شود.
بارگیری و حمل:
سنگ های حاصل از انفجار بوسیله شاول های هیدرولیکی از جبهه های مختلف استخراج بارگیری و توسط کامیون های معدنی به انبارهای مخصوص جنب معدن، حمل و سنگ آهن با عیار مناسب به کارخانه خردایش و دانه بندی و سنگ های پرفسفر و کم عیار به کارخانه تولید کنسانتره حمل می شود.
خردایش و دانه بندی:
سنگ های ارسالی به کارخانه در سه مرحله بوسیله سنگ شکن های فکی و مخروطی خرد و سپس توسط سرندها به دو فراکسیون دانه ریز(0 تا 10 میلیمتر) و دانه درشت(10 تا 25 میلیمتر) با شرایط کیفی مناسب ذوب آهن اصفهان در انبارهای کارخانه انباشت و آماده حمل می شود.
کنترل و نظارت کمی بر تمامی مراحل خط تولید توسط بخش های دفتر طراحی، واحد انباشت و برداشت، آزمایشگاه ها و امور ایمنی شرکت اعمال می شود.
فرآوری:
به منظور پر عیار سازی کانسنگ های پر فسفر چغارت و کم عیار سه چاهون، کارخانه فرآوری با ظرفیت تولید سالانه 3.2 میلیون تن کنسانتره سنگ آهن احاث شده است.
این کارخانه که در سال 1384 به بهره برداری رسید، شامل دو خط تولید مستقل برای سنگ آهن کم عیار و پرفسفر چغارت و سنگ آهن کم عیار سه چاهون می باشد.
مقدار خوراک ورودی کارخانه برای هر دو خط تولید جمعا 5.7 میلیون تن در سال بوده و ظرفیت تولید هر یک از خطوط 1.6 میلیون تن کنسانتره در سال است.
در این کارخانه سنگ آهن پرفسفر و کم عیار پس از خردایش در آسیابهای خودشکن و گلوله ای، توسط دستگاه های جدایش مغناطیسی شدت پائین و بالا، پرعیار و آماده ارسال به واحدهای فولادسازی می شود.
سیستم تولید در این کارخانه مکانیزه بوده و تمام مراحل تولید توسط واحدهای اتوماسیون، کیفیت و آزمایشگاه، کنترل و نظارت می شود.
بارگیری و ارسال سنگ آهن تولید شده:
سنگ آهن تولیدی توسط شاول در ایستگاه بارگیری به واگن هایی به ظرفیت 55 و 90 تن بارگیری و به واحدهای فولادسازی و یا بندرعباس برای صادرات انتقال می یابد. قسمتی از سنگ آهن تولیدی نیز با کامیون، توسط خریداران حمل می شود.
شرکت سنگ آهن مرکزی ایران در سال گذشته موفق به تولید سه میلیون و 450 هزار تن سنگ‌آهن دانه‌بندی و دو میلیون و 960 هزار تن کنسانتره سنگ‌آهن شد که بالغ بر یک میلیون و 200 هزار تن از سنگ آهن دانه بندی این شرکت به چین وپاکستان صادر شده است.
نظر شما :