سی و دومین گردهمایی و نخستین کنگره بین‌المللی علوم زمین با رویکرد سه محور زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست محیطی دوشنبه در تالار حکمت گیلان آغاز به کار کرد .

به گزارش روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، در این کنگره 22 کارگاه تخصصی علوم‌زمین از 28 لغایت سی ام بهمن ماه جاری همزمان با 10 مرکز استان دیگر برگزار می‌شود .

ارائه مقالات و کارگاه‌های آموزشی با توجه به توانمندی‌های گیلان در سه محور زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست‌محیطی در محل سازمان مدیریت بحران برگزار می‌شود .

ارسال 247مقاله به همایش زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست‌محیطی

دبیر همایش زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست‌محیطی با بیان اینکه 247 مقاله به دبیرخانه همایش زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست‌محیطی ارسال شده، گفت: از این تعداد 89 مقاله به عنوان سخنرانی، 66 مقاله به عنوان پوستر انتخاب شدند.

دکتر فرح رحمانی در سی‌ودومین همایش علوم‌زمین‌ و نخستین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین‌ با رویکرد زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست‌محیطی که به مدت سه روز در دانشگاه گیلان در حال برگزاری است، اظهار کرد: زمین‌شناسی پزشکی نقش بی‌بدلیلی در توسعه پایدار کشورها دارد.

وی با اشاره به شرکت کارشناسان پنج کشور جهان در نشست گیلان اشاره کرد و گفت: 15 نفر از کارشناسان کشورهای اوکراین، پاکستان، دانمارک و تاجیکستان که دارای مقام علمی بالایی در دنیا هستند در کنگره مذکور پذیرش شدند.

این کارشناس، به دستاوردهای این کنگره اشاره کرد و ادامه داد: در این کنگره 11 رویکرد به عنوان اولویت‌های مباحث بررسی به استان‌های برگزارکننده ارجاع شد تا نه تنها در حوزه مقالات بلکه با عنوان یکی از ارگان‌های پراهمیت شروع کننده تدبیراندیشی و هم‌اندیشی برای محیط زمین‌شناسی کشور باشد.

رحمانی با بیان اینکه 6 کارگروه پزشکی در کشور فعال است، یادآور شد: شناسایی کمربند سرطان آسیایی میانه یکی از اقدامات مهم انجام شده در  سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور است.

وی تصریح کرد: استانهای گیلان، اردبیل و گلستان از استانهای بودند که کمربند سرطان به صورت پایلوت در این استانها در حال انجام است.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان خبر داد:

بهره برداری سالانه 8 میلیون تن ذخایر غیرفلزی در گیلان

در ادامه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان با بیان اینکه گیلان از لحاظ ذخایر غیرفلزی جزو استان‌های ارزشمند کشور است گفت: سالانه 8 میلیون تن از این ذخایر در گیلان به بهره‌برداری می‌رسد.

دکتر علی منتظری با بیان اینکه استان گیلان به لحاظ ساختار زمین شناسی از نظر ذخایر فلزی استانی فقیر است گفت: تا امروز یک میلیارد و 200 میلیون تن ذخایر غیرفلزی در گیلان شناسایی شده است.

وی تصریح کرد: بهره‌برداری از ذخایر استان در برابر ذخایر کشف شده حجم ناچیزی است و اصلی‌ترین محدودیت‌ها در این زمینه وضعیت خاص استان از لحاظ جغرافیایی، قرار گرفتن بخش وسیعی از منابع خوب، تراکم بالای جمعیت استان و هزینه‌های بالای ذخایر معدنی است.

این مقام مسئول با بیان اینکه این سازمان در سه محور اکتشاف، بهره‌برداری از معادن و راه‌اندازی صنایع معدنی در استان برنامه‌هایی را دنبال می‌کند، گفت: اکتشاف پایه و اساس بهره‌برداری ذخایر معدنی است و بر همین اساس رونق خوبی در صنایع معدنی از جمله سیمان، سنگ نماها و ... در گیلان شاهد بودیم اما نیازمند سرمایه گذاری بیشتر هستیم.

منتظری با بیان اینکه باید در استان گیلان به فکر اکتشاف و رونق صنایع معدنی باشیم، گتصریح کرد: آن چیزی که در این زمینه‌ها باقی می‌ماند توجه به علوم زمین‌شناسی کشاورزی، زیست محیطی و پزشکی است که نیازمند سرمایه‌گذاری است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان خبر داد:

کاهش 50 درصدی ذخیره آب کشاورزی در سال آینده

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان نیز از مهمانان همایش زمین‌شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست‌محیطی بود که از کاهش 50 درصدی ذخیره آب کشاورزی در سال آینده خبر داد و گفت: کاهش ذخیره آب برای سال آینده یکی از معضلات بخش کشاورزی استان است.

به گفته مهندس علیرضا شعبان‌نژاد استان گیلان با داشتن 30 درصد کاربری اراضی کشاورزی نسبت به کل وسعت استان، رتبه چهارم را در بین استان‌های کشور دارد و 88 درصد زمین های استان به کشاورزی تعلق دارد.

وی با بیان اینکه استان گیلان در سال گذشته با تولید حدود 2.5 میلیون تن انواع محصولات کشاورزی حدود 3 درصد تولید کشور را به خود اختصاص داد، تصریح کرد: از جمعیت 2.5 میلیونی گیلان 317 هزار نفر در بخش کشاورزی فعالند و این بیانگر آن است که 28 درصد جمعیت استان را کشاورزان تشکیل می‌دهند.

این مقام مسئول با اشاره به وسعت کم امکانات و فعالیت‌های زیاد گفت: مزیت نسبی در صادرات و ارزآوری، وجود اراضی شیب‌دار و مستعد، امکان حفاظت از منابع پایه، مزیت نسبی تولید به ازای هر واحد آب مصرفی، همجواری و نزدیکی به بازارهای منطقه‌ای، امکان تولید محصولات ارکانیگ از مزیت‌های نسبی استان در بخش کشاورزی است.

شعبا‌ن‌نژاد با بیان اینکه دیرینه استان گیلان به پهنای کشاورزی است، گفت: گیلانیان از کهن تا به امروز به علم آموزی علاقه داشتند و این علم آموزی حتی در علوم کشاورزی وجود داشته است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان به موانع و مشکلات بخش کشاورزی استان اشاره کرد و گفت: خُرد بودن واحد بهره‌وری، پایین بودن مهارت و دانش کشاورزان، پایین بودن ضریب مکانیزاسیون، فقدان انگیزه سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی از جمله مشکلات بخش کشاورزی است.

وی تصریح کرد: بخش کشاورزی گیلان نیازمند 3.5 میلیارد متر مکعب آب است که می‌توانیم تنها 1.5 میلیارد مترمکعب آب را با توجه به سدهای موجود مدیریت کنیم.

شعبان‌نژاد از کاهش 50 درصدی ذخیره آب کشاورزی در سال آینده خبر داد و گفت: کاهش ذخیره آب برای سال آینده یکی از معضلات بخش کشاورزی استان است.

این مقام مسئول اضافه کرد: برای مدیریت حفاظت خاک و زمین در استان باید به استفاده بهینه و کارآمد از دانش روز جهت ارتقای کمی و کیفی محصولات با توجه به محدودیت های زمین های کشاورزی در استان توجه شود.

وی توجه به مدیریت اراضی بالادست و همچنین مشارکت روستائیان و کاربران در بحث حفاظت خاک و زمین را از دیگر اولویت های مورد توجه عنوان کرد.

چهره ماندگار کشور، ایرانیان را به استفاده بهینه از آب دعوت کرد

چهره ماندگار کشور در کنگره علوم زمین در گیلان، مردم را به استفاده بهینه از آب به منظور پیشگیری از بحران خشکسالی فرا خواند.

دکتر علی درویش‌زاده با بیان اینکه ایران در نوار بیابانی و در چند قدمی بحران آب قرار دارد که محیط‌زیست و زندگی انسان‌ها را تهدید می‌کند، یادآور شد: یک میلیارد نفر از جمعیت جهان با بحران کمبود آب آشامیدنی و غذا روبه‌رو هستند و 40 درصد زمین‌های زراعی نابود شده و پوشش جنگلی به شدت کاهش یافته است.

وی متوسط نزولات سالانه در جهان را 750 میلی‌متر مکعب و در ایران 250 میلی متر مکعب معادل مقدار بارش در مناطق بیابانی عنوان کرد و گفت:  به گفته اقلیم شناسان 50 تا 100 سال آینده روند گرم شدن تا چهار درجه سانتیگراد ادامه می‌یابد.

این استاد دانشگاه  با تاکید بر این که در کشور بیابانی و نیمه‌بیابانی زندگی می‌کنیم، هشدار داد: با گرم شدن چهار درجه‌ای دمای کره زمین، کشور ما گرم‌تر و بی آب‌تر هم خواهد  شد، با توجه به شرایط گرم شدن کره زمین، خشکسالی، قحطی و مهاجرت از جمله خطراتی است که متوجه بسیاری از کشورها از جمله ایران است.

هشدار بحران خشکسالی جدی گرفته نشده

درویش‌زاده خاطرنشان کرد: خشکسالی از 40 سال قبل به ما رخ نشان داده و با وجود هشدار محققان و کارشناسان به آن توجه نشده است.

وی تصریح کرد: هامون در سیستان و بلوچستان در فاصله 10 سال خشک شده، دریاچه نمک به کویر تبدیل شده، رود کارون که از آن در کتاب‌های جغرافیا به عنوان پر آب‌ترین رود ایران یاد می‌شده، چنان کم آب شده که به دستور رییس جمهوری تنها باید برای آب شرب اهالی مورد مصرف قرار گیرد.

این استاد دانشگاه توفان گرد و غبار در اهواز را از تبعات کم آب شدن کارون و خشک شدن رودخانه‌ها خواند و افزود: توفان‌های گرد و غبار در اهواز و تهران و تمام منطقه تا عراق در اثر خشک شدن آب رودخانه‌ها است .
به گفته وی آب های پشت سد کرخه و دز پایین آمده، دریاچه‌ها و تالاب‌ها نیز کم آب شده‌اند و با خشک شدن منابع آبی، دانه‌های سبک رس به هوا می‌روند و هوای شهرها را آلوده می‌کنند .

درویش‌زاده خاطرنشان کرد: زاینده ‌ود به فاصله پنج سال خشک شده، در کویر لوت ضخامت ماسه به 50 متر رسیده و زمین‌های کشاورزی و خانه‌ها را پوشانده، در منطقه حوض سلطان قم نیز وضع به همین منوال است و جازموریان خشک شده و نمک تمام سطح زمین را گرفته و فقط در فصل پاییز کمی آب در کف آن مشاهده می‌شود.

وی افزود: دریاچه مهارلو خشک شده ،دریاچه ارومیه طی 22 سال از دریاچه ای با عمق شش متر تبدیل به نمکزار شده و مختصری آب دارد و در طبس، ماسه های بیابان در حال نزدیک شدن به شهر هستند.

افت آب‌های زیرزمینی

این محقق برجسته، افت آب‌های زیرزمینی را از دیگر مشکلات کشور در بخش آب عنوان کرد  و گفت: قنات‌هایی که از هزاران سال قبل با معماری شگفتی‌آور و بی‌نظیر آب را به مجرای افقی می‌آوردند، خشک شده‌اند .

درویش‌زاده با اشاره به این که 42 تالاب بین‌المللی در کشور ثبت شده تصریح کرد: هفت تالاب به طور کلی خشک شده و بقیه نیز در حال خشک شدن هستند که در نظر نگرفتن حق آبه تالاب‌ها و حفر چاه‌های متعدد علت خشک شدن تالاب‌ها است .

خشکسالی گیلان را نیز تهدید می‌کند

وی با یادآوری خشک شدن زاینده‌رود در ظرف پنج سال و خطاب به استاندار گیلان گفت: خشکسالی گیلان را هم تهدید می‌کند  بدین نحو که سفید‌رود از یک رود خروشان تبدیل به یک رود کم آب و بی‌رمق شده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به این که به گفته مسئولان، آب آشامیدنی شش هزار و 500 روستا با تانکر آب تامین می شود، متذکر شد: باید بین ذخایر آب، رشد کشاورزی، صنعت و جمعیت تعادلی وجود داشته باشد.

کمبود نزولات در کشور

به گفته درویش‌زاده با توجه به گرمای هوا، حتی بخار هوای 90 درصد نیز به باران تبدیل نمی‌شود  و قبلا در مرکز ایران نیز اقیانوس وجود داشت ولی می‌بینیم که تبخیر شده و به صورت کویر در آمده است.

به گفته وی هامون شش هزار متر مربع آب و سه تا شش متر عمق داشت و یک هزار و 200 خانوار اطراف آن زندگی می کردند و معیشتشان از راه ماهی گیری، شکار و بافت صنایع دستی از نی‌ها می گذشت .

این محقق خاطرنشان کرد: کوچ مردم از روستاها و حاشیه نشینی مهاجران در شهرهای بزرگ ناهنجاری های متعددی چون طلاق ، سرقت، قاچاق و غیره را به همراه دارد.

از آب درست استفاده کنیم

درویش‌زاده  با بیان این که آب یک نعمت الهی است، گفت: با تخلیه انواع زباله‌ها، سموم و کودهای شیمیایی و آلاینده‌های نفتی، این مایه حیات را آلوده می‌کنیم و مصرف سموم شیمیایی و استفاده بیش از حد مجاز کودهای ازت و فسفر، با سیب زمینی، پیاز و دیگر محصولاتی که می خوریم ، این عناصر وارد بدن ما شده و ما را به بیماری‌های مختلف از جمله سرطان مبتلا می‌سازد.

استاندار گیلان خواستار شد:

تهیه نقشه‌های پایه کاربردی علم زمین در شناخت مخاطرات

استاندار گیلان نیز در ادامه این نشست با اشاره به زلزله‌خیزی استان گفت: زلزله‌خیزی شرایط مناسب برای شیوع بیماری‌ها و آلودگی های زیست محیطی در استان است بنابراین اهمیت تهیه نقشه‌های پایه کاربردی علم زمین در شناخت مخاطرات امری ضروری است.

دکتر محمدعلی نجفی با بیان اینکه علوم زمین یک علم قدیمی و سابقه داری است اظهار کرد: بشر همیشه در مورد زمین کنجکاو بوده و این کنجکاوی را می توان معلول دو علت اساسی دانست؛ اول اینکه بشر و موجودات زنده هستی خود را مرهون زمین بوده و همیشه غذای خود را از آن به دست می‌آورند بدین ترتیب مجبور بودند دائما در مورد آن مطالعه کنند تا بتوانند غذای مناسب و حتی الامکان متنوعی برای خود به دست آورند.

وی ادامه داد: نکته دومی که بشر را در مورد زمین نگران می کرده وقوع حوادث ناگواری مانند زلزله، آتشفشان، طوفان و ... بوده که همیشه خسارات مالی و جانی زیادی را سبب می شده و بشر به ناچار درصددد بوده که علل این حوادث را دریابد و بتواند از وقوع آن جلوگیری و یا حداقل آن را پیش بینی کند.

نجفی با اشاره به زلزله خیزی استان گفت: زلزله خیزی شرایط مناسب برای شیوع بیماری ها و آلودگی های زیست محیطی در استان است بنابراین اهمیت تهیه نقشه های پایه کاربردی علم زمین در شناخت مخاطرات امری ضروری است.

استاندار گیلان با بیان اینکه برگزاری چنین کنگره ای در سه شاخه علوم زمین شناسی پزشکی، کشاورزی و زیست محیطی به لحاظ چشم انداز و کاربردها در راستای توسعه پایدار تاثیرگذار است گفت: کاهش خطرات ناشی از عوامل ژنتیک، افزایش آگاهی جامعه نسبت به تاثیر پارامترهای زمین شناسی و سلامت حفظ طبیعی و محیط از جمله تاثیرات این کنگره ها است.

نجفی تصریح کرد: کاهش آلودگی ها در استان، استفاده بهینه از منابع، اساس آمایش سرزمین و بهبود سلامت غذایی از دیگر اهداف این کنگره ها می تواند باشد.

وی آموزش پیشگیری از خطرات و کاهش آسیب ها را بسیار حائز اهمیت خواند و گفت: این آموزش‌ها می‌تواند در فرهنگ استان نقش به سزایی داشته باشد.

دبیر علمی زمین‌شناسی کشاورزی نیز با اشاره به افزایش جمعیت در کشور متذکر شد  تولید محصولات با کیفیت و به جا و متناسب با ظرفیت آبهای زیرزمینی باید در بخش کشاورزی مد نظر قرار گیرد.

رضایی تصریح کرد: زمین‌شناسی کشاورزی بیانگر ارتباط کمی و کیفی آب، خاک و کشاورزی هر منطقه با خصوصیات زمین‌شناسی و اقلیمی آن ناحیه و در واقع نقطه‌ای کلیدی برای اقتصاد مناطق مختلف است .

در پایان دکتر پانته‌آ گیاهچی مدیر مرکز پژوهش‌های زمین‌شناسی و اکتشافی گیلان ضمن تشکر و قددرانی از تمامی مدیران اجرایی، دست اندرکاران مسئولین برگزاری، کمیته اجرایی و دبیران علمی همایش، با تنظیم ارائه بیانیه و شعار همایش با عنوان " فناوری دانش محور کلید توسعه سلام، تولیدات و حفظ منابع ملی" به سخن پایانی در مراسم افتتاحیه عنوان کرد.