مهم‌ترین مشکل بخش معادن کشور عدم دسترسی به تکنولوژی پیشرفته اکتشاف می باشد

مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد: مهم‌ترین مشکل بخش معادن کشور عدم دسترسی به تکنولوژی پیشرفته اکتشاف، عدم توانایی معادن ایران در جذب نیروهای متخصص و عدم توجه دقیق به ایجاد ارزش افزوده بیشتر در محصولات معدنی از طریق فرآوری آنها می‌باشد. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از واحد اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش‌های مجلس دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در اظهارنظر کارشناسی پیرامون میزان ذخایر معدنی ایران و مقایسه آن با جهان افزود: به همین سبب ضریب بهره‌وری در معادن ایران پایین است. این مرکز اعلام کرد: در حال حاضر سهم معادن کشور در تولید ناخالص ملی، با توجه به اینکه ایران به عنوان یک کشور پهناور بر روی یکی از کمربندهای اصلی کوه‌زایی جهان واقع شده و ذخایر معدنی بسیار زیادی دارد، بسیار کم است. بر اساس این گزارش میزان تولید ناخالص ملی کشور در بخش معادن را بین 1/1 تا 5/1 درصد عنوان شده است. این گزارش با استناد به آمار موجود، سهم ایران در مورد معادن سرب، روی، مس و سنگ‌های تزئینی در مقایسه با کشورهای دیگر را بیشتر دانسته و می‌افزاید: مهم‌ترین مشکل بخش معادن کشور عدم دسترسی به تکنولوژی پیشرفته اکتشاف، عدم توانایی معادن ایران در جذب نیروهای متخصص و عدم توجه دقیق و کارشناسی به ایجاد ارزش افزوده بیشتر در محصولات معدنی از طریق فرآوری آنها می‌باشد و به همین سبب ضریب بهره‌وری در معادن ایران پایین است. گزارش یاد شده در بحث بررسی وضعیت معادن ایران نیز می‌افزاید: در حال حاضر نزدیک به 3 هزار و 800 معدن فعال و غیرفعال در کشور وجود دارد که در سال 1383 از این تعداد معادن، بیش از 152میلیون تن ماده معدنی استخراج شده است. 98 درصد معادن توسط بخش خصوصی و 2 درصد دیگر توسط بخش دولتی اداره می‌شود. بر اساس این گزارش، اکثر معادن استراتژیک کشور در حیطه 2 درصد بخش دولتی است که بیشترین ارزش افزوده نیز متعلق به همین بخش می‌باشد. این گزارش در بحث نیروی انسانی فعال در بخش معدن تصریح می‌کند: بیش از 80 هزار نفر در معادن کشور مشغول به کار هستند که متاسفانه به دلیل عدم بهره‌گیری از تکنولوژی استخراج و عدم مکانیزاسیون معادن ضریب بهره‌وری در معادن ایران بسیار پایین است و از سوی دیگر به دلیل جذب سنتی این نیروها، نیروهای تحصیل‌کرده در این بخش به ندرت دیده می‌شوند که این امر تهدیدی جدی برای پیشرفت بخش معدن کشور محسوب می‌شود. بر اساس این گزارش، ایران 57/1 درصد تولید مواد معدنی جهان را در اختیار دارد که با توجه به پتانسیل بالقوه ایران و میزان ذخایر بالای مواد معدنی کشور به ویژه در عرصه فلزات اساسی، سنگ‌های تزئینی و کانی‌های غیرفلزی، این مقدار بسیار ناچیز و غیر معمول است. دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود ضمن مقایسه حجم ذخایر معدنی ایران با جهان، افزود: هم اکنون 51 معدن سنگ آهن کشور با ذخیره 2/4 میلیارد تن، سالانه 3/18 میلیون تن سنگ‌آهن خام تولید می‌کند که این میزان تولید 86% درصد کل تولید سنگ‌ آهن دنیا را شامل می‌شود و ایران در این بخش در رتبه پانزدهم قرار می‌گیرد. گزارش یاد شده همچنین به بررسی ذخایر مس، سرب، روی، کرومیت، منگنز، بوکیست، طلا و سنگ‌های تزئینی ایران و مقایسه آن با تولید آنها در سایر کشورهای جهان پرداخته و افزوده است: ممکن است که ذخایر بعضی از عناصر بسیار کمیاب نیز در ایران وجود داشته باشد که به دلیل نبود تکنولوژی مناسب برای شناسایی و اکتشاف، تاکنون اقدامی برای بهره‌برداری از آنها صورت نگرفته است و همچنین به دلیل آنکه اکثر کشورها میزان معادن استراتژیک خود را به صورت دقیق اعلام نمی‌کنند، ممکن است، ارقام ارائه شده در خصوص میزان منابع و استخراج ذخایر معدنی کشورها و مقایسه آنها با ذخایر معدنی دیگران چندان دقیق نباشد. گفتنی است: این گزارش ذخیره احتمالی معادن ایران را 54 میلیارد تن تخمین زده است.