اکتشاف عمومی طلادرمنطقه زاوه کوه

توضیحات

منطقه زاوه‌کوه در استان آذربایجان غربى و نزدیک مرز جنوبى این استان با استان کردستان واقع شده است و از نظر زمین‌شناسی در نقشه 100.000 :1 آلوت قرار گرفته است. واحدهای اصلی سنگی منطقه شامل دگرگونی‌ها (شامل متاسنداستون، فیلیت و متاولکانیک‌ها) و توده‌های نفوذی مربوط به‌پرکامبرین است. مجموعه سنگهاى این منطقه با سن پرکامبرین پس از نهشته شدن در طى دو مرحله چین‌ خورده‌اند. پهنه‌هاى برشى شکل‌پذیر همزمان با اولین مرحله چین‌خوردگى ایجاد شده و در طى دومین مرحله چین‌خوردگى تغییر روند پیدا کرده‌اند. پهنه برشى منطقه زاوه‌کوه شامل پهنه‌اى با شیب ‌کم تا متوسط به‌سمت شمال خاورى است که در چینهاى بزرگ مقیاس با اثر سطح محورى و روند محورى شمال خاور قرار گرفته است. این پهنه در هسته یک تاقدیس‌ برونزد دارد و در بقیه بخش‌ها توسط نهشته‌هاى پلیتیک پوشیده شده است. در نخستین گام اطلاعات و مدارک پیشین جمع‌آورى گردید که از این میان مطالعات ژئوشیمیائى در تعیین محل محدوده‌هاى اکتشافى بسیار حائز اهمیت بود. در مطالعات ژئوشیمیایى و کانى‌سنگین در ورقه 1:100.000 آلوت (حسنی‌پاک، 1378) مناطق امیدبخشى جهت اکتشافات طلا توسط سازمان زمین‌شناسى معرفى گردیده است که یکى از آنها منطقه زاوه‌کوه است. اکتشافات ژئوشیمیایی در مقیاس 1:20.000 (هندى، 1382) و با هدف محدود کردن مناطق امیدبخش معرفی شده در ورقه آلوت و نزدیک شدن به‌کانى‌سازیهاى احتمالى، به‌صورت برداشت نمونه‌هاى ژئوشیمیایى و کانى سنگین در امتداد آبراهه‌ها انجام گرفت که مطالعات ژئوشیمیایى در مقیاس 1:5000، به‌تهیه نقشه‌هاى متعددى منجر گردید که از مهمترین آنها می‌توان به‌نقشه‌های توزیع طلا و توزیع فاکتور سوم آنالیز انطباقى به‌عنوان ردیاب طلا  (هندى، 1383) اشاره داشت. براساس نتایج مطالعات ژئوشیمى پیشین و با توجه به‌تمرکز سلولهاى با مقادیر قابل توجه طلا (بالاتر از 1/0 گرم در تن) و به‌منظور سهولت در عملیات اکتشاف، منطقه اکتشافى زاوه‌کوه به‌‌دو محدوده اکتشافى تقسیم گردید. در محدوده یک، نقشه‌های توپوگرافى و زمین‌شناسى 1:1000 در وسعت 110 هکتار به‌طور مستقیم برداشت شد جهت مطالعات پتروگرافی و کانه‌نگاری 79 مقطع نازک و صیقلی تهیه و مطالعه گردید. همچنین براساس مطالعات ژئوشیمى پیشین، این محدوده به‌پنج بلوک تقسیم و در آنها اقدام به‌نمونه‌بردارى سطحى و حفر ترانشه شد. در خارج از بلوکها و در گستره محدوده یک از نقاط مشکوک به‌کانى‌سازى نیز نمونه‌بردارى سطحى صورت گرفت.  در نهایت در محدوده یک 8 رشته ترانشه به‌متراژ 366 متر حفر و برداشت گردید و 201 نمونه از ترانشه‌ها جهت آنالیز طلا و 61 نمونه پراکنده از رخنمون‌های مشکوک به‌کانی‌زائی طلا جهت آنالیز طلا و سایر عناصر گرفته شد. هیچگونه اثرى از کانى‌سازى طلا و عناصر همراه در نمونه‌هاى سطحى و ترانشه‌هاى حفر شده در محدوده یک دیده نمى‌شود .براساس نقشه زمین‌شناسى 1:1000 محدوده یک از واحدهاى سنگى زیر تشکیل شده است : واحد سنگى کوارتز فیلیت با تمایل میلونیتى با رنگهاى سبز و خاکسترى روشن تا تیره که با توجه به‌رنگ رخنمون و ویژگی‌های سنگ‌شناسی به‌سه بخش Qphb, Qphw, Qphg تفکیک شده‌اند. واحد سنگى خاکسترى تا سیاه فیلیت و متاسنداستون که برحسب افزایش مقدار فیلیت یا ماسه‌سنگ به‌دو بخش Ph,msb-Ms,phb تفکیک و متمایز شده‌اند. ماسه‌سنگ دگرگون شده که معمولاً حاوى میان‌ لایه‌هائى از فیلیت مى‌باشد و در حدود 60 درصد نقشه را در بر مى‌گیرد (Msg). در محدوده دو نیز براساس نتایج مطالعات ژئوشیمى پیشین محدوده‌ای به‌وسعت 90 هکتار انتخاب شد و سپس اقدام به‌حفر و ‌نمونه‌بردارى از ترانشه‌ها و رخنمون‌های مشکوک به‌کانه‌زائی طلا گردید. در نهایت 8 رشته ترانشه به‌متراژ 352 متر حفر و 291 نمونه از ترانشه‌ها 129 نمونه از رخنمون‌های مشکوک به‌کانی‌‌زائی طلا، برداشت و جهت آنالیز طلا و سایر عناصر به‌آزمایشگاه‌های مربوطه ارسال شد. علاوه بر موارد فوق مجموعاً تعداد 12 نمونه نیز جهت تجزیه به روش XRD و تهیه مقاطع نازک و صیقلی برداشت و مطالعه شده است. به‌منظور کنترل دقت نتایج آنالیزهای آزمایشگاهی تعداد 21 نمونه تکراری تهیه و توسط آزمایشگاه مورد آنالیز قرار گرفت. با توجه به‌مطالعات انجام شده در راستای این پروژه محدوده دو در مقایسه با محدوده یک از عیارهاى بالاترى از طلا برخوردار است، به‌طورى که بیشترین عیار طلا در نمونه‌هاى ترانشه‌هاى TZ-B2 (2226 ppb) و TZ-B8 (ppb 1110) و TZ-B3 (ppb 992) مشاهده مى‌شود. علاوه برعیار طلا وجود پیریت، که عمدتاً به‌ هیدرو‌اکسیدهاى آهن تبدیل شده، و حضور دگرسانى سیلیسی و سریسیتى و همچنین کانى استیبنیت در ترانشه TZ-B2 مى‌تواند دلایل خوبى براى اثبات کانى‌سازى طلا در این بخش از محدوده دو باشد. به‌طور کلی غنی‌شدگی طلا نسبت به‌عناصر فلزی همراه در پاراژنز ژئوشیمیایی نمونه‌ها قابل مشاهده است. عملیات اکتشافی انجام گرفته شامل حفر 16 ترانشه، تهیه نقشه‌های 1:1000 توپوگرافی و زمین‌شناسی، نمونه‌برداری از ترانشه‌ها، تهیه نقشه از ترانشه‌ها، تهیه مقاطع نازک و صیقلی و آنالیز ژئوشیمیایی و سایر مطالعات مرتبط بوده است که به‌تفصیل اشاره خواهد شد. مطالعات ژئوشیمیایی محدوده‌ها شامل حفر ترانشه، نمونه‌برداری به‌روش Continuous Chip، تهیه نقشه مقطع طولی و آنالیز نمونه‌ها به‌روشهای Fire Assay و ICP-Mass بوده است. براساس مطالعات انجام شده کانه‌زایی طلا در هیچکدام از محدوده‌ها قابل توجه نبوده و در شرایط فعلی اقتصادی به‌نظر نمی‌رسد.