اقلیم
مجاورت با دریای خزر، وزش بادهای محلی، ارتفاع و امتداد کوههای البرز غربی و تالش، جابجایی تودههای هوایی شمالی و غربی و پوشش متراکم جنگلی، از مهمترین عوامل مؤثر بر آب و هوای استان گیلان است. در استان گیلان انواع مختلف آب و هوا به شرح زیر وجود دارد:
1- آب و هوای معتدل مرطوب: این آب و هوا مناطق جلگهای و کوهپایهای را در برمیگیرد، زمستانهای معتدل، تابستانهای گرم و مرطوب و بارندگی سالانه بین 1000 تا 2000 میلیمتر از ویژگیهای این نوع آب و هوا است.
2- آب و هوای مرطوب کوهستانی: این نوع آب و هوا ارتفاعات بیش از 1500 متر را در برمیگیرد و ویژگی آن داشتن زمستانهای سرد و پربرف و تابستانهای معتدل است.
3- آب و هوای نیمهخشک: این آب و هوا مساحت کمی از استان گیلان در محدوده شهرستان رودبار را در برمیگیرد و مهمترین ویژگی آن بارش کم و خشکی هوا است. میانگین ریزش جوی سالانه کمی بیش از 36 میلیمتر است.
وجود چنین ویژگیهای اقلیمی سبب شده است تا بین مناظر طبیعی، پوشش گیاهی، حاصلخیزی خاک، زندگی جانوری، نوع معیشت، تراکم جمعیت، شکل بناها، تمدن مادی و فرهنگی استان گیلان با دیگر استانهای ایران تفاوت آشکاری وجود داشته باشد.
امتداد رشته کوههای البرز در غرب و جنوب استان سبب شده است، آب و هوای استان گیلان، معتدل و در اکثر نقاط دارای رطوبت بالایی باشد و در واقع استان گیلان مرطوبترین ناحیه کشور است. میزان بارندگی در این استان به بادهای مرطوبی بستگی دارد که در زمستان از شمال غرب، در بهار از شرق و در تابستان و پاییز از غرب میوزند. این بادها هوای مرطوب دریا را به سوی جلگه گیلان میرانند و بر اثر برخورد این تودههای هوایی با تودههای هوای مرطوبی که از سوی دریای مدیترانه به سوی دریای خزر میآیند، بارندگیهای فراوان و طولانی رخ میدهد.
بیشترین میزان بارش در این استان به ترتیب در فصل پاییز، زمستان، تابستان و بهار رخ میدهد. کم بارانترین ماه در استان گیلان تیرماه میباشد، اما بارندگی زیاد در شهریور ماه سبب شده است که میانگین بارش فصل تابستان نسبت به بهار بیشتر شده و در نتیجه بهار کمبارانترین فصل استان شناخته شود.