منابع آب سطحی

منابع آب سطحی منطقه به دو بخش آب های ساکن و جاری تقسیم می شوند که بیشترین نقش را در تأمین آب مورد نیاز بخش های مختلف مصرف در استان بر عهده دارند. منابع آب ساکن که شامل دریای خزر و آب گیرها، تالاب ها و استخرها می شوند از ارزش بسیار بالایی برخوردارند و از گذشته های دور در ارتقای سطح زندگی مردم به اشکال مختلف مؤثر بوده است. هرچند استفاده از آب دریای خزر در بخش زراعت امکان پذیر نیست، ولی همواره مردم این خطه از مواهب خدادادی آن در تأمین نیازهای اساسی زندگی یعنی گوشت سفید، ارتباط تجاری با کشورهای حاشیه گذراندن اوقات فراغت بهره برده اند. از مشخصات بارز جلگه های ساحلی در گیلان، وجود تعداد زیادی آب گیرهای کوچک و بزرگ در ابتدا، انتها و طرفین مسیر رودها است که تحت تأثیر متقابل عوامل متعددی شکل گرفته اند.

وضعیت استان گیلان به لحاظ برخورداری از آب های جاری در سطح کشور استثنائی است و تراکم بالای شبکه آبراهه ای در آن دلیلی است بر این ادعاست. از رودهای معروف استان می توان سفیدرود، آستارا چای ، حوی ، گرکان رود ، ماسوله رودخان، پل رود و شلمان رود را نام برد که ویژگی آن ها به غیر از سفیدرود شامل داشتن مسیری کوتاه، پر شیب، دره های عمیق در دامنه کوه ها، حوضه آبگیر پوشیده از جنگل و تاییرات زیاد در میزان آبدهی روزانه می باشد. گرکان رود و پل رود از جمله رودهایی هستند که رژیم آبدهی آن ها تحت تأثیر برف و باران است، زیرا بخشی از حوضه آبگیر آن ها در نواحی کوهستانی مرتفع واقع شده است. رژیم آبی بقیه رودهایی که از دامنه های شمالی البرز غربی و دامنه های شرقی کوه های تالش سرچشمه می گیرند، تحت تأثیر بارندگی قرار دارند، مانند آستارا چای، حویق، ماسوله رودخان و شلمان رود. بین حداکثر آب دهی این رودها با رودهای قبلی تفاوت زمانی وجود دارد. به طور کلی حداکثر آب دهی رودهای گیلان در فصل پاییز و بهار می باشد.

در استان گیلان سدهای متعددی از جمله، سد مخزنی سفیدرود، سد انحرافی سنگر، سد انحرافی پسیخان، سد انحرافی تاریک، سد انحرافی گله رود وجود دارد. بزرگ ترین سد استان، سد مخزنی سفیدرود می باشد که در سال 1341 به بهره برداری رسیده است.